GEZGİNLER İÇİN MİNİ ŞARAP REHBERİ -1

“Seyahatlerinizde tatmadan dönmemeniz gereken şaraplar”

Eskiden seyahat planları yapılırken müzeler, anıtlar, tarihi mekânlarına göre plan yapılırdı. Yeme içme bunlardan sonra, belki araştırılan bir başlıktı. Günümüzde artık pek böyle değil. Önce yemek ve içecek araştırıyoruz. Hatta neyi yemek ya da içmek istiyorsak seyahat planını ona göre yapıyoruz diyebiliriz. Gitmişken de yeme içmeden artan zamanda müze vb geziyoruz tabii :)

Yemek ve içki ziyaret ettiğimiz ülkeyi, ülkenin insanlarını, kültürünü en iyi anlama yolarından aslında.  Şarap da birçok ülkede sofranın vazgeçilmezlerinden. Dolayısıyla kısa bir rehber hazırlamaya çalıştım, ama elbette bu kadarla sınırlı değil tadılacak şaraplar. Özellikle yüzyıllardır şarap üreten Fransa, İtalya, İspanya gibi ülkelerde bu listeler yazacaklarımdan çok daha uzun. Nispeten daha kısa olabileceklerle yazının ilk bölümüne başlayalım o zaman. Bu rehberde herhangi bir marka belirtemeyeceğim. Ama özelden her zaman sorabilirsiniz J

Avusturya: Şarap bölgeleri ağırlıklı olarak ülkenin doğusunda. 1985’te şaraplarına ekledikleri zararsız ama yasaklı bir madde (diethylene glycol : şarabın tatlılığını artırıyor)  sebebiyle şarapları diğer ülkeler tarafından reddedilince, silkinip kendilerine geliyorlar ve şu anda oldukça iyi şaraplar üretiliyor. Beyazda Grüner Veltliner, Riesling ve Pinot Blanc (Weissburgunder) , kırmızı da ise Zweigelt, Bläufrankisch . Tabii Alman ekolüyle ürettikleri tatlı şarapları da unutmamak lazım. Beerenauslese, Trockenbeerenauslese ve Eiswein özellikle tadılması gerekenler.

Macaristan: Tokaji elbette ülkenin tüm dünyada en çok bilinen şarabı. Asil küften üretilmiş tatlı şarapların atası. Gerçekten bir sanat ürünü.  Ama Tokaji dışında ürettikleri beyazda sek Furmint, Olaszriesling, kırmızı da Kadarka ve Kekfrankos en önemli şaraplarıdır.

İngiltere: uzun yıllar yapılan çalışmalar sonucunda artık ülkenin güneyinde şarap üretiliyor. (Yapılan çalışma detaylarına burada yer vermiyorum, aksi takdirde başka alt başlıklar da açmak durumunda kalabilirim ve konu uzar) Ülkede sınırlı bölge ve zor iklim koşulları sebebiyle az üretici var. Üretilen tüm şaraplar da iyi diyemeyiz tabii ama köpüren şaraplarını tatmadan geçmeyin derim. Beyaz ve rozeleri de hatta Pinot Noir’dan üretilen kırmızıları da denemeye değer.

Portekiz: Ülke asıl Porto şarabıyla ünlü. Evet, tamam Porto’lar olağanüstü şaraplar. Ama aslında tek komşusu İspanya olan Atlantik kıyısındaki bu küçük ülke gerçekten nefis kırmızı şaraplar üretiyor. Touriga Nacional ve Tinta Roriz’den (Tempranillo) yapılanları es geçmeyin. Beyaz da ise kuzeyin eğlenceli Vinho Verde ve gevrek asitli Alvarinho’ları ile güneyin Fernao Pirez ve Arinto’ları denenmeli.

Yunanistan: Komşumuz Yunanistan’ın uzosunu yıllardır tanıyoruz. Ama şaraplarını yeni yeni tanıma başladık. Hem yakın olması ve vize kolaylığı sebebiyle sık sık gider olduk, hem de komşu şaraplarını ciddi güzelleştirdi. Adalardan başlarsak Santorini’nin Assyrtiko’su, Samos’un Muscat’ları (tatlı) , ana karada ise kırmızıda Naoussa’nın  Xinomavro ve Nemea’nın Agiortiko’su, beyazda Mantinia’nın Moschofilero, Drama’nın Assyrtiko’su,  Mora Yarımadası’ndan Mavrodaphne of Patras’ı  (tatlı) atlanmaması gereken şaraplar.

Almanya: Almanya bulunduğu konum sebebiyle ağırlıklı olarak beyaz bölgesi. En üst grup örnekler Mosel, Rheingau ve Nahe’den. En çok Riesling üzümünü görürüz etiketlerde.  Bu üzümde farklı olgunluk, üretim ve şeker seviyelerinde çok geniş yelpazede şaraplar yapıyorlar. Basitçe en sekten en tatlılara kadar Kabinett, Spätlese, Auslese, Beerenauslese, Trockenneerenauslese ve Eiswein olarak sıralayabiliriz. (bu konunun detayı bu kadar kısa bir rehberde anlatılmayacak kadar uzun :)) Ardından gelen üzüm ise Müller- Thurgau ve Sylvaner. Kırmızı olaraksa Pinot Noir (Spätburgunder) ve Dornfelder kırmızıları mutlaka tadılmalı.

Gürcistan: Dünyanın en eski kültür üzümü çekirdeklerinin bulunduğu, geleneksel üretim yöntemlerini hala koruyan ve uygulayan Gürcistan,  yakınlarda ziyaret edilecek en güzel şarap bölgelerinden. Sovyet döneminde oldukça ucuz ve tatlı şaraplar üreten ülkenin en önemli şarapların geldiği bölge oldukça dağlık olan Kakheti. Burada kilden üretilmiş anforalarda (qvevri) hem fermantasyonu hem de olgunlaşmasını tamamlıyor şaraplar. En önemli yerel üzümleri kırmızı da Saperavi, beyazda Rkatsiteli ve Kakhuri Mtsvane’den üretilen örnekler mutlaka tadılmalı.

Ermenistan: Şimdiye kadar dünyada bulunan en eski şaraphaneye sahip Ermenistan, aslında daha çok brendisiyle meşhur. Ama yine son yıllarda kalite şarap üretimi konusuna hız vermiş durumda. Gürcistan’daki gibi anforalarda ( burada karas deniyor)  şarap üretimini benimseyen ülkenin en önemli bağ alanları Ararat vadisi ve Vayotz Dzor. Kaçırılmaması gereken üzümler ise beyazda Voskeat ve kırmızda Areni Noir.

Not: Sonraki bölüm Fransa, İtalya ve İspanya .....