MURAT MUMCUOĞLU: KÜÇÜK BİR KÖYDE BÜYÜK BİR ŞARAP FESTİVALİ

Karasal iklimin hakim olduğu Burgonya’da sert geçen kış mevsiminde bağlar uykuya daldıktan ve kış budamasına başlamadan hemen önce yapılan bir şarap festivali vardır: “Saint Vincent Tournante”.

Bağcıların ve şarap üreticilerinin koruyucu azizi “Saint Vincent”,  Fransa’nın Burgonya bölgesinde Orta Çağ’dan günümüze kadar gelen bir festivale de adını vermiş. Orta Çağ zamanlarında bağcılar arasında yapılan Saint Vincent festivali aradan geçen yüzyıllar boyunca kaybolmaya yüz tutmuş olsa da, 20. Yüzyıl’da ilk olarak 22 Ocak 1938 tarihinde Burgonya’nın meşhur “Bağcıların Kardeşliği Birliği” olarak da adlandırabileceğimiz “Confrérie des Chevaliers du Tastevin”, Chambolle-Musigny’de festivali tekrardan başlatarak gelenek haline dönüştürmüş.

1938’de başlayan geleneğe göre festival her yıl Burgonya’nın bağcılıkla geçinen farklı bir köyünde gerçekleştiriliyor ve bu yüzden festivalin adı “Saint Vincent Tournante” olarak anılıyor. Festivalin yapılacağı köyler kağıttan yapılmış çiçekler, afişler ve panolarla donatılıyor, kısacası kış ortasında bahara ve yaza ait renkler tüm köyü sarıyor. Her yıl binlerce kişinin katıldığı festivalde ev sahibi apelasyona özgü şarapların ve üreticilerin tanıtılması hedeflenmiş.

Geleneksel olarak her yıl Ocak ayının son haftasonu  gerçekleşen ve Burgonya’nın kimi zaman sıfırın altında dereceleri gören soğuk kış günlerine rağmen binlerce kişinin katıldığı Saint-Vincent Tournante festivali bu yıl 30-31 Ocak tarihlerinde Irancy köyünde gerçekleşecek. Irancy, Chablis’nin 20 km kadar güneybatısında ve Auxerre’in yaklaşık 15 km güneyinde bulunan Yonne bölgesinde yer alıyor. 1999’dan beri kendine has bir apelasyona sahip olan Irancy’de esas olarak Pinot Noir üzümlerinden yapılan kırmızı şaraplar yapılıyor. Buradaki bağlar ilk olarak Romalı lejyonlar tarafından kurulmuş. Apelasyon kuralları gereği şaraplarda %10’a kadar “César” üzümü kullanılmakta ki bu üzüm aynı zamanda  “Romain” adı ile de anılmakta ve tarihsel olarak Roma döneminde bölgeye gelen lejyonlar tarafından getirildiği bilinmekte. Bunun yanında, yapılan DNA analizleri César üzümünün Pinot Noir ve Argant üzümlerinin doğal çaprazlanması sonucu oluştuğunu göstermiş. Oldukça koyu renkli, kırmızı meyve aromalarına sahip ve tanen açısından zengin şaraplar veren César bölgeye has önemli bir değer. Güney ve güneybatı yönünde eğimli arazilerde kalker ve kireç ağırlıklı toprak yapısına sahip AOC Irancy’de 40 kadar üretici var ve bu üreticilerin bazıları çevre kasabalarda ve Chablis gibi önemli apelasyonlarda da faaliyet gösteriyorlar.

2012 yılına ait verilere göre 296 kişinin yaşadığı saptanan Irancy’e bu yıl yapılacak 2 günlük festival için –eğer hava şartları da iyi giderse- yaklaşık 45.000 kişinin gelmesi beklenmekte. Festivalin en önemli destekçileri arasında bölgesel ve yerel idareler de var ve yaklaşık 550.000 Euro civarı bir bütçe öngörülmüş. Bu yılki etkinlikler çerçevesinde lanse edilen programa göre önce  sabah erken saatlerde festivale davet edilen Burgonyalı bağcılar bir geçit töreni düzenleyecek. Sonrasında Saint Vincent anısına bir ayin yapılacak ve ardından öğlene doğru tadım ve yemek standları açılmaya başlanacak. Köye ait apelasyona dahil olan üreticiler standlar açarak tadımlar gerçekleştirilebilecek. Aynı zamanda  Burgonya’ya ve Fransa’ya has lezzetlerin (Köyde yaşayan kadınların yaptığı sebze çorbası, Burgonya usulü salyangoz, Andouillette, kırmızı şarapta poşe yumurta, yöresel peynirler, krepler vb) yer aldığı standlarda gastronomik bir keşif de yapılabilecek. Festivale katılan ziyaretçiler,  bu yıl 15 Avro karşılığında önce festival için özel olarak üretilmiş bir şarap kadehi alıp ardından köyün çeşitli yerlerinde konumlanmış standlardan Irancy apelasyonuna dahil olan 7 farklı çeşit şarabı tadabilecek. Ayrıca Irancy içinde kurulu farklı standlarda festivale özgü hatıra eşyaları da satılacak.

Yaklaşık 300 kişinin yaşadığı küçücük bir köyde şarap ve gastronomiye dair bir festivale binlerce kişinin katılmasıyla birlikte bir taraftan köyün ve bölgenin tanıtılmasını, diğer taraftan da festivale gelen ziyaretçiler sayesinde kış ortasında ciddi bir ekonomik katkı sağlamayı hedeflemiş Fransızlar. Özellikle bağcılık ve şarapçılıkla geçimini sağlayan bölgelerde yaz kış demeden yıl boyunca gerçekleştirilen bu tarz etkinlikler, bir yandan şarap ve gastro turizme yönelik potansiyeli ortaya çıkarırken, diğer yandan şarap ve bağcılık ekonomisini tüm yıl boyunca canlı tutuyor. Dileğimiz ülkemizde de merkezi ve yerel idarelerin bu potansiyelin farkına varması ve benzer etkinliklerle üreticilerimize destek olması…

Sonuç olarak soğuk kış günlerinde içimizi ısıtacak cinsten oldukça keyifli ve bir o kadar da eğitici bir festival Saint Vincent Tournante. Ben şahsen Ocak ayının sonunda Irancy’de olacağım ve festivale katılıp bu güzel deneyimi yaşamaya ve Irancy şaraplarını keşfetmeye çalışacağım. Bu arada 2016’yı kaçıran şarap severler 2017’de Mercurey’de yapılacak olan festival için şimdiden programlarını yapabilirler.

Detaylı bilgi için: http://www.irancy2016.fr/​