HANGİ ŞARAP YILLANIR?

Aldığımız şarabı ne kadar saklayacağımız, yıllanıp yıllanmayacağı, ne zaman açacağımız, açtıktan sonra havalandırıp havalandırmayacağımız, ne kadar havalandıracağımız şarap hakkında aklımızı en çok kurcalayan sorulardan olsa gerek.

Evet biliyorum bize hep tüm şarapların yıllandığı söylendi. Ama aslında öyle değil. Peki nasıl? Şarabı havalandırmak lazım dendi. Ama aslında hepsini değil. Peki hangisini?

İşte size 15 maddelik bir rehber:

1.Dünyadaki tüm şarapların sadece %10 civarı yıllanabilir.

2.Rozeler, beyazların çoğu, ucuz kırmızların çoğu 1-5 sene ömrü olan şaraplardır ve piyasaya çıkar çıkmaz içime hazırdır.

3.Bir şarabın yıllanıp yıllanmayacağı her şey bitip şarap yapıldıktan sonra belirlenmez. Daha bağda bellidir. Yani üzümün cinsi, bağın yaşı, o yılın hava şartları, bağda yapılan tüm çalışmalar, alınan verim, hasat zamanı vb zaten buna göre yönetilir. Şarap tesadüfen yıllanmaz 🙂 Tabii ki sonra da uygun bağdan gelen üzümler winemakerların elinde doğru işlenerek yıllanabilir bir şaraba dönüşür. Şaraphanede uygulanan prosesler de şarabın ömrünü etkiler.

4.Bir şarabı ne zaman açmanız gerektiğini anlamak için şarap tadımının sistematiğini az da olsa bilmeniz iyi olacaktır. Tanen, asidite, alkol, aromalar ve bu dördünün birbiriyle dengesi ne zaman açılacağına dair fikir verecektir. Eğer tüm bunlar dengedeyse içime hazırdır. (tabii bunun için ya şaraptan birden fazla şişe almalı, ya da Coravin gibi bir cihaz edinmeli ve şarabı ara ara tatmalısınız) Ya da üreticinin web sitesinden ya da etiket bilgilerinden ideal zamanlamayı öğrenebilirsiniz.

5.Yıllanabilir bir şarabı ne zaman içeceğiniz aynı zamanda kişisel bir tercih. Yani bazı insanlar bu tip şarapları daha genç ve taze, daha az kompleks içmek isterken, bazıları tam tersini tercih eder.

6.Peki şarap yıllanınca ne oluyor? İnsanların bebeklikten yaşlanmaya doğru giden süreci gibi düşünebilirsiniz aslında. Nasıl insanların kokusu, cildi değişiyorsa aynı şey şaraplar için de geçerli. Rengi, kokusu ve tadı değişecektir. Unutmayın şarap diğer birçok içkiden farklı olarak şişenin içinde yaşar. Canlıdır! O yüzden gelişir ve değişir.

7.Kırmızılarda koyu canlı kırmızılardan kiremitsi, kahverengimsi renklere; beyazlarda ise kehribarımsı renklere ve kahverengilere doğru döner.

8.Kırmızı şarapların birçok beyaz şaraba göre daha uzun dayanmasının sebebi tanendir. Tanen oksijene karşı doğal koruyucudur. Şarap yıllandıkça tanen düzeyi azalır, şarap daha yumuşak içimli hale gelir. Tanen tamamen yok olduktan bir süre sonra şarap ölür.

9.Asidite de şarabı yaşatan, ömrünü uzatan öğelerdendir. Tüm şaraplar için önemlidir. Ama beyazlar için daha da önemlidir. Şarap yıllandıkça seviyesi düşer ama yok olmaz.

10.Şarabın kokuları da değişim gösterir. Taze meyve, taze ot gibi kokulardan kuru meyve ve kuru otlara ve sonrasında da hayvansı, topraksı kokulara doğru döner.

11.Eğer yıllanabilir bir şarabı genç açtıysanız havalandırmakta, dekante etmekte fayda olacaktır. Bunun için özel tasarlanmış, vazo formundaki cam karaflar yeterlidir.

12.Ne kadar süre havalandıracağınız ise şaraptan şaraba değişebilir. Bazıları 30 dakikada açılırken, bazıları daha uzun sürede açılabilir. Açılmakla kastettiğimiz ise aromaların belirginleşmesidir. Yıllanabilir şaraplar, yıllandıkça kendini gösterecek şekilde yapılır. Dolayısıyla genç açıldığında “burun kapalı” (aromalar belirgin değil) gelebilir.

13.Genç içilmek üzere yapılan şaraplarda, yani ömrü 1-5 yıl arası olan şaraplarda ise havalandırmaya gerek yoktur. Çünkü bu şaraplar hemen içilmek üzere üretilmiştir.

14.Yıllanmış şaraplar ise asla havalandırılmamalıdır. Zaten yıllanmış olan şarap oksijene karşı daha güçsüz olduğundan havalandırarak tüm özelliklerini yitirmesine sebep olursunuz.

15.Şaraplar yıllandıkça bir tortu oluşur. Bu tortuyu şaraptan arındırmak için de bir karafa alabilirsiniz.(basitçe; şişenin arkasında bir ışık tutarak karafa alırsınız ve tortuya geldiğinizde durursunuz) Ama unutmayın burada amaç havalandırmak değil.

Cheers!