Bağ Bozumu Nedir ?

Üzümlerin toplandığı zamana bağ bozumu denir.

Şarabı bize asıl anlatan doğum tarihi, bağ bozumu yılı, yani rekoltedir.

Kuzey Yarım Küre'de Ağustos-Ekim, Güney Yarım Küre'de Şubat-Nisan aylarında yapılmaktadır.

İdeal olarak hasat, üzüm yetiştiricisi ve/veya şarap üreticisi, üzümlerin istenen şarap stilini yaratmak için tam olarak ihtiyaç duydukları niteliklere sahip olduğuna inandığında başlar. Her üzümün olgunlaşmasının seyri aynı değildir.

Olması gerekenden erken hasat edilen üzümler asidik ve şeker oranı yetersiz olabilirken, olması gerekenden geç hasat edilen üzümlerde aşırı şeker ve asiditenin yetersizliği gözlemlenebilir.

Geç hasat edilen üzümlerden yapılan şaraplar için ve 'Ice Wine' olarak adlandırılan şarapların yapımı için bağcının eksili dereceleri beklediği farklı bağ bozum zamanı da görülebilir. Bu hasat tipi iklimi buna elverişli bölgelere (Almanya, Kanada gibi.) özeldir.

Bağ bozumu döneminde beklenmeyen şiddetli bir sağanak hasadı bekleyen üzümleri suyla şişirip çürütebilir. Dolayısıyla şarap üreticisi bağ bozumunu hava koşullarını ve salkımların durumunu izleyerek değerlendirir.

Hasat, üzümler olgunlaştığı zaman başlar. Kuzey Yarım Küre'de yer alan Türkiye'de bu dönem batıdan doğuya değişkenlik göstermekle birlikte, Ağustos ayının ikinci yarısından başlayarak, Ekim ayının sonuna kadar devam eder. Erken olgunlaşan çeşitler, diğer üzümlerden daha önce hasat edilir. Bununla birlikte iklim koşulları da olgunlaşma sürecini önemli ölçüde etkilemektedir. Hasat edilen üzümler, en kısa sürede işlenmelidir. Kaliteli şarap üretimi için bağlarda sabaha karşı ve gece serinliğinde hasat yapılır.

Rekolte (bağbozumu, hasat tarihi) kaliteyi etkileyen faktörler arasında oldukça önemli bir yere sahiptir. Şişerin üzerinde çoğunlukla belirtilir. Rekoltenin şarabın yaşı hakkında bilgi veriyor olması şarapların tüketilmesi tavsiye edilen zaman aralığını takip edebilmekte yardımcı olur. Sanılanın aksine şarapların çoğu genç ve tazeyken tüketilmeli, yıllandırılmamalıdır. Bunun yanında kuzey ve güney yarımkürelerdeki mevsimler birbirine terstir. Belirli bir rekoltedeki şaraplar, Şubat, Mart veya Nisan’da (güney yarımküre) ve Ağustos, Eylül ve Ekim’de (kuzey yarımküre) hasat edilmiştir. Bu yüzden, güney yarımküre şarapları, aynı rekoltedeki kuzey yarımküre şaraplarından altı ay yaşlı olacaktır. Bu durum, genç ve tazeyken tüketilmesi gereken, roze ve meşeye girmemiş, meyveli beyazlar için fark yaratabilir. Bağbozumu yani hasat tarihinin biliniyor olması prestijli şaraplar açısından önemlidir çünkü hasat dönemi o yılın iklim şartlarından etkilenmektedir. Örneğin, Bordeaux’nun iyi bir bölgesinden gelen 1990 rekoltesi bir şarabın fiyatı ve kalitesi, 1991 rekoltesinden çok daha fazla olacaktır, çünkü 1990 neredeyse harika hava koşullarıyla geçen sırad​ışı bir yıldır ve 1991 görece daha zayıf geçmiştir.

Üzüm çeşidine, yetiştime koşullarına, uygulanan budama şekline, yapılmak istenen şaraba göre alacağınız verim oluşur. Eğer bir şişe (75cl) şarap için ne kadar üzüm gerekir dersek, yine tekniğe ve amaca bağlı olarak değişmekle birlikte, yaklaşık 1kg üzüm = 1 şişe şarap diye belirtebiliriz.

​​

​Türkçe’de “asma biti” olarak adlandırılan Filoksera, 1860-1900 yıllarında, Avrupa ve Türkiye bağlarını tehdit eden, omcanın kök sistemine saldırarak, kuruyarak ölmesine neden olan zararlıdır. Filoksera, Türkiye’de 1871 yılından itibaren görülmeye başlanmıştır. Sırasıyla, Portekiz’de, Avusturya’da, California’da, İsviçre’de, İtalya’da, Cezayir’de, Güney Afrika’da ve 1885 yılından itibaren de Yeni Zelanda’da da görülmüştür. Avustralya’nın bazı bölgeleri, Şili, Çin ve Hindistan ise toprak yapılarının farklılığı nedeniyle bu zararlıdan etkilenmemiştir.​​

​​

Bağ bozumu nedir ve ne zaman yapılır sorusunun cevabını bu yazımızda okudunuz. Ayrıca; Gastronotun Köşesi bölümünde Ayça Budak'ın kaleminden BAĞ BOZUMU , REKOLTE NEDİR? (iwsa.com.tr) yazısını da okuyabilirsiniz.